Zakończenie

Wymienione wyżej układy, a także układy na innych kontynentach są układami lokalnymi, niepowiązanymi globalnie. Utworzenie jednolitego globalnego układu współrzędnych dla celów kartograficznych i geodezyjnych stało się możliwe dzięki rozwojowi geodezyjnych technik satelitarnych. Jednym z pierwszych globalnych, geocentrycznych systemów odniesienia stał się system WGS (World Geodetic System), opracowany w 1960 r. przez Agencję Kartograficzną DMA (Defence Mapping Agency) Armii USA na zlecenie Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych, oznaczony jako WGS-60. Dzięki coraz nowocześniejszym techniką satelitarnym i zwiększeniu liczby pomiarów wkrótce wprowadzono dokładniejsze wersje WGS, spośród których obecnie jest stosowany system WGS-84.
Jednym z podstawowych celów globalnego układu geodezyjnego jest umożliwienie ujednolicenia lokalnych układów. Liczba lokalnych układów, jeśli zaliczyć do tej grupy wszystkie układy znajdujące się na wyspach (przykładowo na wyspie Trinidad obowiązuje układ lokalny o nazwie Naparima BWI) i inne układy lokalne bazujące na obserwacjach astronomicznych, osiąga rząd kilku setek.
Układ WGS-84 został związany ze 105 lokalnymi układami. Tak duża liczba powiązań globalnego układu WGS-84 z lokalnymi układami powinien zaowocować wydawaniem coraz dokładniejszych i coraz bardziej ujednoliconych map.
W Polsce istnieje szereg wielkoskalowych map dla terenów miejskich sporządzonych w układach lokalnych. Mapy te pełnią rolę mapy zasadniczej. Ogółem ocenia się, że w Polsce istnieje około 150 układów lokalnych. Zakład Kartografii IGiK dokonał przeglądu lokalnych układów współrzędnych pod względem ich przydatności dla charakterystyki danego układu lokalnego i możliwości ewentualnego wykorzystania w dalszych pracach związanych z przeliczaniem współrzędnych z układów lokalnych na nowy, jednolity dla całego kraju, układ współrzędnych geodezyjnych. Wyniki analizy pozwalają stwierdzić, że istniejące układy lokalne są zróżnicowane nie tylko pod względem sposobu ich tworzenia, ale również charakteryzujących je parametrów technicznych, a także kompletności materiałów dokumentacyjnych.
Prace mające na celu ujednolicenie państwowego systemu odniesień zapoczątkowano we wczesnych latach 90. Techniczne podstawy określono w 1992 r., następnie wykonano zgodnie z dyrektywami Podkomisji EUREF niezbędne pomiary na wybranych punktach geodezyjnych na terenie Polski, po czym dla około 75 tys. punktów poziomej osnowy I i II klasy dokonano obliczeń nowych współrzędnych. W nowym układzie współrzędnych (nazwanym „1992”) rozpoczęto już opracowywanie cywilnych map topograficznych i „celowanych” zdjęć lotniczych.
Na potrzeby dokładnych pomiarów kraju (projektowanie techniczne, inwentaryzacja budynków i uzbrojenia terenu, ustalenie przebiegu granic nieruchomości) wprowadzono układ współrzędnych płaskich prostokątnych nazwany „2000”. Z kolei służbę wojskową standaryzacja objęła wcześniej w związku z przystąpieniem Polski do NATO. Do celów obronnych stosuje się tam odwzorowanie kartograficzne Merkatora.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *